The City of Hovenring: A brief history of cycling in Eindhoven

Matthew Bruno

Domeinen: Kringen: Onderzoekstypen:
ProjectnaamMatrix Eindhoven

The City of Hovenring: A brief history of cycling in Eindhoven

Projecteigenaar, of -opdrachtgever

Eindhoven University of Technology

Projectomgeving

Eindhoven

Projectonderzoeker of -uitvoerder

Matthew Bruno & George Liu

Trekker Fietscommunity

George Liu

Tweede contact

Matthew Bruno

Trigger

De iconische Hovenring heeft Eindhoven op de kaart gezet als een innovatieve fietsstad wereldwijd. Deze zwevende rotonde is symbolisch voor de innovatie en high-tech identiteit van de stad Eindhoven.

Domeinen

(E1) Effectieve mobiliteit
(E5) Sociale cohesie

Kringen

(C1) Bovenbouw

Onderzoekstypen

(R1) Wetenschappelijk

Samenvatting

De iconische zwevende rotonde Hovenring in Eindhoven heeft de Brabantse stad wereldwijd op de kaart gezet als innovatieve fietsstad. Het is typerend voor de innovatie en de technologische focus die de stad heeft en wil uitstralen, onder meer met de universiteit. In dit artikel schrijft Matthew Bruno, werkend aan het Smart Cycling Futures project, over de na-oorlogse ontwikkeling van Eindhoven tot nu, en zoomt hij in op enkele belangrijke strategieën die hebben bijgedragen aan de stijgende populariteit van de stad.

De reconstructie van Eindhoven na de Tweede Wereldoorlog gaf de stad een kans om haar transportsysteem opnieuw op te bouwen om prioriteit te geven aan de auto. Om deze visie te realiseren, is rond het stadscentrum een ringweg aangelegd, plus werd begonnen met een groter systeem van snelwegen in de regio. Planners in de naoorlogse periode geloofden dat fietsen als een praktijk volledig zou verdwijnen. Achteraf blijkt dat terwijl het fietsen achteruitging, het de straten van de stad nooit helemaal verliet. De hardnekkigheid van fietsers veroorzaakte verkeersproblemen in de stad en de stad pakte deze problemen aan door fietspaden en routes te creëren die fietsen en auto’s van elkaar scheiden. Recente projecten, zoals de Hovenring, weerspiegelen deze filosofie om autoverkeer gescheiden te houden van fietsverkeer voor het beoogde voordeel van beide modi.

Hoewel de gescheiden infrastructuur weliswaar resulteerde in een bescheiden stijging van de fietsrentes in Eindhoven, begon verbetering van de fietsinfrastructuur pas in 2006, als gevolg van een negatieve score bij de Fietsstad verkiezing van de Fietsersbond. In 2009 bracht de stad een actieplan uit met 101 concrete maatregelen om het fietsen in Eindhoven te verbeteren. Dit actieplan werd gevolgd door een meer uitgebreid mobiliteitsbeleidsplan in 2013 met de naam Eindhoven op Weg. In tegenstelling tot eerdere vervoersplanningsbeleidsdocumenten die gericht waren op het zo snel en efficiënt mogelijk verplaatsen van verkeer door de stad, creëerde Eindhoven op Weg een expliciete prioriteitstelling van vervoerswijzen binnen de stad, waarbij voetgangers de hoogste prioriteit hadden, gevolgd door fietsers, gebruikers van openbaar vervoer en, ten slotte, automobilisten.

Agenda Fiets (Fietsplan) 2016-2025 is het tienjarig fietsplan rond de beleidsvisie in Eindhoven op Weg. Dit document beschrijft de stappen die kunnen worden genomen om het fietsen in Eindhoven te vergroten en is georganiseerd rond zes aandachtsgebieden:

  1. Fietsparkeren
  2. Snelle fietsroutes
  3. Stroom van fietsverkeer
  4. Mensen aanmoedigen om te fietsen
  5. Monitoring en evaluatie
  6. Innovatie.

Deze focusgebieden weerspiegelen de fietsuitdagingen waarmee Eindhoven momenteel wordt geconfronteerd. Nieuwe fietsparkeergarages zijn nodig om te voldoen aan de hoge vraag in het stadscentrum, het gebied rond het treinstation en op een aantal andere populaire bestemmingen in de stad. Snelle fietsroutes zijn de sleutel tot het verbinden van de geconcentreerde werk- en onderwijscentra rondom de stad, zoals de Technische Universiteit Eindhoven, de High Tech Campus, het Philips Medisch Centrum, Strijp-S en het ASML-complex. De hogesnelheidsfietsroutes zullen ook het toenemende eigendom van e-bikes vergemakkelijken. Een barrière voor fietsers is de grote hoeveelheid verkeerslichten in Eindhoven in vergelijking met andere Nederlandse steden, dus een plan is bedoeld om onderbrekingen voor fietsers tot een minimum te beperken door de wachttijd bij rode lichten te verminderen.

De focus op innovatie in het fietsplan weerspiegelt de identiteit van Eindhoven als centrum van de Brainportregio. Met een geschiedenis van innovatie ontwikkeld door de Phillips Corporation en voortgezet door tal van technologiebedrijven en start-ups in het gebied, wil de stad dat haar fietsinfrastructuur haar positie als een centrum voor nieuwe ideeën weerspiegelt. De huidige innovatieve fietsprojecten van de stad zijn het bikeshare-systeem Hopperpoint en BikeScout, een technologie die de aanwezigheid van fietsers detecteert en bestuurders op kruispunten waarschuwt. Deze traditie van innovatie, zowel in als buiten de context van fietsen, zou nuttig kunnen zijn naarmate het Smart Cycling Futures-project verder gaat met het opzetten van nieuwe Living Labs en experimenten in de regio Eindhoven.

Uw tags

High-tech, Innovatief, Historie, Beleid, Eindhoven, Identiteit, Infrastructuur, Planologie, Technologie

Beschrijving 

Doel en opzet

Het doel van dit onderzoek is om een beknopte samenvatting van de geschiedenis van het fietsen in Eindhoven te geven. Daarbij wordt er in het artikel teruggeblikt op ontwikkelingen in het verleden, beleidsmatige interventies die gedaan zijn om het fietsgebruik te bevorderen ofwel fietsproblematiek tegen te gaan en het effect dat die interventies hebben gehad op het fietsen in de stad Eindhoven.

Organisatie en financiering

Eindhoven University of Technology & Universiteit Utrecht als onderdeel van het project Smart Cycling Futures.

Periode en beschikbaarstelling

Het onderzoek is afgerond, en het rapport gepubliceerd in 2016-2017.

Werkpakketten

Er is gebruik gemaakt van een uitgebreide literatuurstudie om de historie van het fietsen in Eindhoven duidelijk in beeld te krijgen.

Toepassingen

Er is een overzichtelijk artikel gepubliceerd.

Overige

PM

Achtergronden 

Aanvullingen

PM

Publicaties en referenties

Artikel ‘The City of the Hovenring: A brief history of cycling in Eindhoven’

Betrokken maatschappelijke partijen

Universiteit Utrecht
Eindhoven University of Technology

Gerelateerde projecten

Smart Cycling Futures

Gerelateerde toepassingen

Website SCF https://smartcyclingfutures.nl/

Vervolgonderzoek

PM

Links

http://cyclingacademics.blogspot.com/2017/01/the-city-of-hovenring-brief-history-of.html

Andere media

PM

Tekst- en beeldrechten

Federation of European Cyclists

Contactgegevens

George Liu
Y.Liu.5@tue.nl

Matthew Bruno
M.J.Bruno@tue.nl