Van A naar F

Projectnaam

Van A naar F

Projecteigenaar, of -opdrachtgever

Artgineering

Projectomgeving

Fietssnelwegen in Nederland

Projectonderzoeker of -uitvoerder

Artgineering & Goudappel Coffeng

Trekker Fietscommunity

Anneloes van der Leun

Tweede contact

Fietscommunity

Trigger

We staan op het punt een nieuw type weginfrastructuur in Nederland te introduceren: de fietssnelweg. Een separate fietsinfrastructuur voor de snelle verplaatsing van herkomst naar bestemming. Binnen het streng afgebakende spectrum van wegen is de opkomst van een nieuw type weg een uitzonderlijke gebeurtenis, vergelijkbaar met de introductie van de snelweg in de jaren 50 of het woonerf in de jaren 80. Wat is de verkeerskundige, ruimtelijke en maatschappelijke betekenis van dit nieuwe type weg in het gehele mobiliteitsnetwerk?

Domeinen

(E1) Effectieve mobiliteit

Kringen

(C2) Middenveld

Onderzoekstypen

(R3) Toegepast Technisch
(R4) Toegepast Beleidsmatig

Samenvatting

Het onderzoek ‘Van A naar F’ wil een kwaliteitssprong in de nieuwe ontwerpopgave fietssnelwegen bevorderen. Het is een pleidooi om de verkeerskundige, ruimtelijke, sociaaleconomische en culturele aspecten bij het ontwerp van fietssnelwegen te integreren. In dit onderzoek is gewerkt met (historische en theoretische) vergelijkingen, best practices en expertinterviews. De resultaten zijn toepasbaar gemaakt en getoetst aan de praktijk. Daarnaast wordt getracht een stap te maken in de verdere definitie en begripsvorming van het onderwerp. Het formuleren van drie aanvullende potenties naast de vijf verkeerskundige eisen als volwaardige criteria voor de aanleg van snelle fietsinfrastructuur moet een paradigmaverschuiving teweeg brengen bij ontwerpers, beleidsmakers en ambtenaren die in de toekomst met deze ontwerpopgave aan de slag gaan. De resultaten van het onderzoek zijn toegankelijk gemaakt in een online ‘inspiratie pool’.

Uw tags

Fietssnelweg, Infrastructuur, Kwaliteitssprong, Ontwerp

Beschrijving

Doel en opzet

Doel is om op een laagdrempelige manier, voor een brede doelgroep, het referentiekader te verruimen zodat de fietssnelweg vanaf het begin als een volwaardige, integrale infrastructuur kan worden neergezet

Organisatie en financiering

Financiering door het Stimuleringsfonds voor Architectuur

Periode en beschikbaarstelling

2011

Werkpakketten

De opgave moet integraal worden benaderd. Alleen dan is er draagvlak voor de aanleg van nieuwe fietsinfrastructuur bij politiek, bedrijfsleven en omwonenden. Draagvlak en geïnspireerde opdrachtgevers scheppen de randvoorwaarden voor het verwezenlijken van ruimtelijke kwaliteit. De rol van de ontwerper is om, binnen een team van deskundigen, overheden en betrokkenen, de vertaalslag te maken van brede en specialistische kennis naar de situatie ter plekke. Het bevorderen van de maatschappelijke wenselijkheid van fietsmobiliteit kan bijdragen aan een meer duurzame, ruimtelijk en maatschappelijk beter geïntegreerde mobiliteit. Het onderzoek is hiermee een pleidooi voor de differentiatie van wegen. Vanuit verkeerskundige discipline en modernistische traditie staan efficiëntie, veiligheid, snelheid en comfort bij het ontwerpen van infrastructuur sterk op de voorgrond. De zachte aspecten, of zoals in dit onderzoek genoemd, de potenties van de wegen zoals beleving, ruimtelijke en programmatische integratie en sociaal-economische meerwaarde worden steeds relevanter. Bij het ontwerpen van infrastructuur gaat het om meer dan het streven naar de efficiëntste, comfortabelste en veiligste route. Vergelijkbaar met de herwaardering van de kwaliteiten van het onderliggend wegennet (zoals de Routes Nationales), is het zaak bij fietsinfrastructuur vroeg te anticiperen op de integrale benadering.

Toepassingen

Rapport met presentatie over ‘snelle fietsroutes als vitale mobiliteitsschakel’ waarin de fietssnelwegen uitgebreid worden uitgelicht en onderzocht, zodat er een soort rode lijn is ontstaan die ervoor moet zorgen dat elk te ontwerpen fietssnelweg aan bepaalde richtlijnen kan voldoen.

Overige

Achtergronden

Aanvullingen

Publicaties en referenties

Presentatie ‘Van A naar F’ http://architectuurfonds.nl/content/lay/i_015/Layout_14_WEB2.pdf

Betrokken maatschappelijke partijen

Regio Twente, Stadsregio Arnhem Nijmegen, Provincie Noord-Brabant, gemeente Oss, gemeente ’s-Hertogenbosch, gemeente Maasdonk

Gerelateerde projecten

Fiets Filevrij, Fietsberaad

Gerelateerde toepassingen

Website Fiets Filevrij: http://www.fietsfilevrij.nl/

Vervolgonderzoek

Het referentiekader uit het onderzoek is toegankelijk gemaakt voor beleidsmakers, ontwerpers en verkeerskundigen. Op de website is een visuele database ingericht met meer dan 100 referenties in een matrix. In de matrix kan de gebruiker selecteren op criteria en trefwoorden om uiteindelijk inspiratie op te doen over de te ontwerpen fietssnelweg. Later wordt mogelijk de database zelf aan te vullen om uiteindelijk zo een open source database te creëren waarin de kennis actueel en volledig blijft.